Obiekt: srebrne 10 kreuzerów z 1870 roku
Problemy poszukiwaczy skarbów i kolekcjonerów dotyczą nie tylko czyszczenia, ale też konserwacji monet. Stąd wiadomość odnosząca się do srebrnej monety z 1870 roku o nominale 10 kreuzerów. Na pytanie czytelnika w tej sprawie odpowiada Piotr Lipski – poszukiwacz skarbów i specjalista ds. konserwacji znalezisk.
“Piszę, ponieważ mam problem z konserwacją swojej monety” – rozpoczyna swoją wiadomość Michał. “Nie tyle problem stricte fizyczny co pojęciowy, z uwagi na to, że w internecie jest wiele różnych osób i opinii, i bardzo ciężko jest to przeszukiwać, odrzucając mity od prawdy. Od jakiegoś tygodnia jestem szczęśliwym posiadaczem 10 kreuzerów z 1870. Jak wiadomo jest to moneta srebrna. Czy należy taką monetę zakonserwować? Myślę tu o szeroko polecanym Paraloidzie B44. Jeśli tak, to co się może zdarzyć jeśli nie zostałaby zastosowana substancja konserwująca w przypadku tej monety, a także innych tzn. miedzianych, aluminiowych itd. Ponadto wiele osób zaleca, oprócz wspomnianego paraloidu, stosownie cosmoloidu 80h. I znowu – czy warto, co dokładnie ulegnie poprawie po zastosowaniu tego specyfiku? Kolejne moje pytanie dotyczy już miejsca przechowywania róznego rodzaju monet. Wiele osób doradzało, aby unikać klaserów z kieszonkami na monety wykonanych z PCV, ponieważ monety w takim >>opakowaniu<< niszczeją. Z kolei po wysłaniu maila do jednego ze sklepów oferujących tego typu akcesoria, zostałem poinformowany, że nie ma prawa nic się z tymi monetami dziać i przetrwają one przez wiele pokoleń. Czy mógłby mi Pan powiedzieć jak to z tym jest? Jeśli faktycznie takie klasery są nie szkodliwe, to czy w takim razie warto stosować substancje chemiczne w celu konserwacji znalezisk? I co Pan sądzi na temat takich małych szklanych pojemniczków na monetę, które podobno nie przetłuszczają powietrza do niej. Lepszy wariant dla klaserów?”.
Odpowiedź Piotra Lipskiego:
Jeśli chodzi o konserwację po czyszczeniu, Paraloid B44 ma za zadanie odciąć dostęp czynników atmosferycznych (wilgoć, promieniowanie UV) oraz zewnętrznych (odciski palców i przenoszone na placach substancje chemiczne, pot, kurz, zarysowania), dzięki czemu na powierzchni monety nie ma szans rozwinąć się żadna korozja, gdyż korozja powstaje w wyniku utleniania. W momencie odcięcia dostępu tlenu poprzez nałożenie paraloidu nie ma warunków do rozwinięcia się procesów korozyjnych.
Cosmoloid h80 (wosk mikrokrystaliczny) pełni dość podobną funkcję co paraloid B44, czyli zabezpiecza powierzchnię monety przed czynnikami zewnętrznymi. Bardzo często nakłada się go na paraloid jako dodatkową warstwę konserwatorską. Doskonale matowi on również powierzchnię monety po paraloidzie, który z kolei sprawia, że moneta się świeci.
Poprawnie zakonserwowane monety najlepiej przechowywać na paletach, zamkniętych w dedykowanych do ich przechowywania skrzynkach. Można używać również holderów czy kapsli ochronnych, jednak w przypadku tych ostatnich należy zadbać, aby moneta nie “tłukła” sie luźno po kapslu. Trzeba więc dobrać srednicę kapsla do monety lub uzupełnić wolną przestrzeń np. pianką.
Niezakonserwowanych monet pod żadnym pozorem nie powinno się trzymać w klaserach ze stronami zrobionymi z PCV, gdyż pod wpływem wilgoci pochodzącej np. z powietrza następują procesy reakcji PCV z powierzchnią monety. Stopień i rodzaj potencjalnych uszkodzeń zależy od stopu, z jakiego moneta jest zrobiona.
Autorem porady jest Piotr Lipski – twórca unikatowej receptury płynu do czyszczenia monet „Conservo”. O właściwościach płynu przeczytać można na stronie poszukiwacz.eu. Tam też dostępna jest galeria zdjęć, prezentująca skuteczność płynu w przypadku czyszczenia srebrnych i miedzianych monet.