Obiekt: cynkowa Nahkampfspange des Heeres in Bronze, III Rzesza
Stan: rysunek odznaki czytelny, umożliwiający identyfikację. Powierzchnia pokryta charakterystycznymi dla cynku produktami utleniania. Liczne ogniska korozji koloru białego oraz osady mineralne. Widoczne ubytki w strukturze odznaki.
Czyszczenie: obiekt należy dokładnie umyć w ciepłej wodzie z mydlinami i delikatnie zeszczotkować powierzchowny brud i produkty korozji, a następnie wysuszyć. Następnie ocenić stan wyjściowy i dobrać odpowiednią metodę czyszczenia.
Cynk to bardzo trudny w czyszczeniu metal, mocno podatny na procesy elektrochemiczne i korozyjne.
Proponowane metody czyszczenia:
- Najczęściej zalecaną metodą czyszczenia obiektów cynkowych jest czyszczenie mechaniczne za pomocą frezów protetycznych, skrobaków, miniszlifierek, pędzli itp. Należy mechanicznie usunąć wszelkie ogniska korozji, purchle oraz zabrudzenia.
- Inna metoda to niskoprocentowy (max. 5%) kwas siarkowy. Po max. 10 min. kąpieli należy obiekt opłukać w wodzie destylowanej i wsadzić na ok. 30 min. do 5% roztworu amoniaku.
- Kilkusekundowa kąpiel w 2% kwasie azotowym. Metodę tą odradzam początkującym konserwatorom z uwagi na niebezpieczne oddziaływanie kwasu azotowego na ludzki organizm.
Bez względu na to, którą metodę wybierzemy, należy pamiętać, że w miejscu ognisk korozji pozostaną widoczne wżery i ubytki materiału. Jest to, niestety, nieuniknione. Bezdyskusyjnym pozostaje jednak fakt, że odznakę należy bezwzględnie poddać zabiegom konserwatorskim, gdyż pozostawienie jej w obecnym stanie będzie skutkowało dalszą, bardzo szybką degradacją jej powierzchni.
Konserwacja: obiekt należy wygotować w wodzie destylowanej, wysuszyć, odtłuścić acetonem i pokryć warstwami ochronnymi (paraloid B72, B44, Cosmoloid 80H). Usunięcie ognisk korozji oraz zatrzymanie dalszego utleniania cynku powinno być priorytetowymi celami w przypadku tej odznaki. Dlatego oprócz pokrycia jej powierzchni standardowym paraloidem B72 lub B44 rekomendowałbym nałożenie dodatkowej warstwy ochronnej w postaci wosku mikrokrystalicznego Cosmoloid 80H.
Autorem porady jest Piotr Lipski – twórca unikatowej receptury płynu do czyszczenia monet „Conservo”. O właściwościach płynu przeczytać można na stronie poszukiwacz.eu. Tam też dostępna jest galeria zdjęć, prezentująca skuteczność płynu w przypadku czyszczenia srebrnych i miedzianych monet.
