Autorzy „Odkrywcy” stale starają się weryfikować, badać, dociekać i odmitologizowywać, by osiągnąć stan suchej jak pustynia pewności, opartej na prostym podziale: prawda to czy fałsz. Jednak temu wszystkiemu towarzyszy swoisty rodzaj namiętności, w którym nie zawsze liczy się wyłącznie „szkiełko naukowca”, ale i „serce odkrywcy”.
Takie szkiełko i równocześnie serce widać w działaniach Stowarzyszenia Miłośników Górnych Łużyc i ich próbach dotarcia do schronu w Górze Kamiennej w Lubaniu (s. 4) czy porywającym wręcz tekście Olafa Popkiewicza o Tygrysach spod Kwidzyna (s.10). W każdej z tych spraw są dosłownie tony niewyjaśnionych tajemnic. Kiedy i czy zostaną ostatecznie wyjaśnione? Kto to wie. Tu naprawdę trzeba mocnych szkieł i wielkich serc. Zatem o tych dwóch artykułach nieco więcej.
Zapowiedzi artykułów nr 9/2020 „Odkrywca”
Zagadka schronu pod górą Kamienną w Lubaniu
Łukasz Orlicki
Schron w Lubaniu to jedyny tak duży obiekt z okresu drugiej wojny światowej w Polsce, o którym wiemy z pewnością, że istnieje, a jednocześnie nie możemy dostać się do środka.
Podziemny schron przeciwlotniczy wybudowany pod Górą Kamienną w Lubaniu nadal pozostaje odcięty kilkunastometrowymi zawaliskami. Uniemożliwia to eksplorację jego wnętrza. Jednak dzięki zaangażowaniu Stowarzyszenia Miłośników Górnych Łużyc (SMGŁ) prowadzone z powierzchni badania przyniosły kolejne interesujące informacje.
W 2020 roku do obydwu otworów wprowadzono nowe, specjalnie przygotowane tylko do tego celu zestawy kamer. Ku zdumieniu wszystkich zaangażowanych w projekt nowa kamera pokazała całkowicie suche wnętrze podziemnego obiektu! Woda, która stanowiła potencjalny problem w przyszłej akcji odkopywania wejścia, zniknęła. Kolejną sensacją stały się nowe, wykonane dzięki specjalnemu zestawowi oświetlenia zdjęcia, na których mogliśmy zobaczyć o wiele więcej niż dotychczas.
Legenda Tygrysów z Kwidzyna
Olaf Popkiewicz
W tej historii kilka rzeczy się nie zgadza. Niektóre przeczą logice, inne zapisom w źródłach. Jak zatem tak naprawdę potoczyły się losy Tygrysów w końcu stycznia 1945 roku pod Kwidzynem?
Wszystko zaczęło się w sierpniu 1943 roku, kiedy to silnie przetrzebiony I batalion 4 pułku pancernego Wehrmachtu, ujeżdżający czołgi Panzer III i IV, został dosłownie rzutem na taśmę ewakuowany z Półwyspu Krymskiego, który z dnia na dzień stawał się miejscem niezbyt przyjaznym dla Niemców. W początku września batalion dotarł do Wiednia. Tam okazało się, że przed jego żołnierzami postawione zostało nowe zadanie: mają stać się kadrą dla nowo powstającego batalionu czołgów ciężkich o numerze 507.
Wybrani czołgiści wysłani zostali na poligon w Padeborn, gdzie 7 listopada 1943 roku rozpoczęło się szkolenie w obsłudze nowej broni, które zakończyło się już 25 listopada. Przeszkolone załogi zostały przewiezione do obozu w Oldebroek, a na przełomie 1943 i 1944 roku drogą kolejową przybyło 45 nowiutkich czołgów Tiger I. Dowództwo nad batalionem objął major Erich Schmidt, a dowodził trzema kompaniami czołgów ciężkich (każda po 14 pojazdów), kompanią dowodzenia oraz służbami.
Spis treści nr 09/2020 „Odkrywca”
POSZUKIWANIA I ODKRYCIA
Zagadka schronu pod Górą Kamienną w Lubaniu / ŁUKASZ ORLICKI
Legenda Tygrysów z Kwidzyna / Olaf Popkiewicz
Zagubiony tor / Krzysztof Krzyżanowski
Szkatuła Królewska Izabeli Czartoryskiej / ALEKSANDRA JAKÓBCZYK-GOLA, MATEUSZ BĘDKOWSKI
KULISY HISTORII
Zapomniana rezydencja Hitlera w Poznaniu. Część 1 – Kaiserchloss / DARIUSZ GARBA
Wojenne losy gdyńskich zakonników / LESZEK MOLENDOWSKI
WĘDRÓWKI ODKRYWCÓW
Gdzieś tu była kopalnia / MARCIN MOŚCICKI
Zagadkowy most na Izerze / TOMASZ RZECZYCKI
KOLEKCJONERSTWO
Mad Max w mundurze / TOMASZ BIENEK
Z KWEREND ARCHIWALNYCH
Niemieckie pozycje obronne Smok oraz Włodawa-Pina-Prypeć / JAKUB JAKUBOWSKI
KSIĘGARNIA „ODKRYWCY”
Nowości września